IP Adresiniz İşte Bu!
İnternet bağlantınızın güvende kaldığından ve hacker endişesi olmadan ortak WiFi ağlarını kullanabildiğinizden emin olmak istiyorsunuz
İnternet tarayıcısında yaptıklarınız reklamcılar, internet sağlayıcıları ve devletler tarafından takip edilmesin diye verilerinizi korumak istiyorsunuz
Netflix, Amazon Prime Video, Disney+, HBO Max, Hulu ve diğer yayın platformlarındaki dizi ve filmleri izleyebilmek istiyorsunuz
İnternet Protokol (IP) adresi internete bağlanan cihazlara atanan ve her cihaza özel olan bir numara dizisidir. Cihazların birbirlerini tanıması ve iletişime geçmesini sağlamak amacıyla kullanılır, yani bir nevi ev adresi gibidir. Size mektup göndermek isteyen birinin, tam olarak nereye göndereceğini bilmesi için adresinizi öğrenmesi gibi düşünebilirsiniz.
İnternette olan şey de buna benzerdir. Tarayıcınıza bir internet sitesini girdiğinizde (www.google.com) cihazınızın, sitenin yerini tutan IP adresini araması gerekir. Çünkü cihazlar sizin yazdığınız harfleri değil, yalnızca sayıları anlayabilir. Ne zaman sitenin IP adresini bulursa, doğru sayfayı o zaman ekranınıza getirebilir. Diğer cihazların sizinle iletişime geçebilmesi için, IP adresiniz genel bir bilgi olmalıdır. Bu her ne kadar kullanışlı olsa da, internette size herhangi bir gizlilik tanımaz.
IPv4 ve IPv6 sadece IP adreslerinin farklı versiyonlarıdır. IP adresleri ilk ortaya çıktığında hepsi IPv4’tü. IPv4, 0 ve 255 aralığında 4 sayı dizisinden oluşur ve “192.168.1.1” gibi görünür. IPv6, IP adreslerinin yeni versiyonudur ve 4 adet on altılı sayı sisteminin 8’li grubu şeklindedir. (Örneğin 2001:cdba:85a3:0370:0000:0000:3257:9652).
IPv6 zorunlu bir hâle geldi çünkü IPv4 adreslerinden yalnızca yaklaşık 4 milyar kombinasyon bulunuyor. Yeni adresler devamlı kullanıma geçtiğinden bu sayı yeterli olmayacaktı. Öte yandan, IPv6 çok daha fazla adres kombinasyonuna olanak sağlıyor. (Tam olarak 3.4 x 1038)
IPv6’nın daha yüksek hızlar ve daha fazla güvenlik gibi birkaç avantajı olsa da, IPv4’ün tamamıyla kullanımdan kalkması biraz daha zaman alacak. İSS’ler, veri merkezleri ve cihaz üreticilerinin masraflı altyapılarını IPv6’yı destekleyecek şekilde güncellemeleri gerekeceğinden tam bir geçiş biraz zor görünüyor. Bu yüzden her iki versiyon ilerleyen yıllarda da yan yana kullanılmaya devam edecektir. Değişime destek sağlamak için, İSS ağları hem IPv4 hem de IPv6 bağlantısına izin veren çift yığınlama teknolojisini kullanır. Bu da IP adresinizin iki versiyon arasında geçiş yaptığını görebileceğiniz anlamına gelir.
Internetten IP adresinizi arattığınızda karşınıza çıkan sonuç genel (küresel) IP adresiniz olacaktır. Bir bölgedeki her apartmanın aynı cadde adını paylaşması gibi, aynı ağ içindeki tüm cihazlar da (dizüstü bilgisayar, akıllı telefon, tablet gibi) aynı genel IP adresini kullanır. Bu adres size İnternet Servis Sağlayıcınız (İSS) tarafından verilir ve internetteki herkes tarafından görülebilir; hacker’lar ya da devletin gözetleme kurumları dâhil.
Ancak, aynı bir bölgedeki her apartmanın kendi bina numarasına sahip olması gibi, tüm cihazların aynı ağda iletişime geçebilmeleri için kendilerini farklılaştıracak özel bir bilgiye sahip olmaları gerekir. Bu yüzden yönlendiriciniz (router) her cihaza aynı zamanda özel (yerel) bir IP adresi de verir. Genel IP adresinizin aksine, özel IP adresiniz internette başkaları tarafından görülemez.
Genel IP adresinizi -size İSS’niz tarafından verilen- bulmak kolaydır çünkü bu bilgi internetteki herkese açıktır. Bu sayfadaki ücretsiz IP sorgulama aracını kullanabilir ve hatta Google’da bile aratabilirsiniz. Ancak eğer ev ağınızdaki her cihazın özel IP adreslerini bulmanız gerekiyorsa, bunun için yapmanız gereken birkaç şey daha vardır:
Ayarlarında manuel olarak değişiklik yapmak istiyorsanız yönlendiricinizin (router) IP adresini bulmanız önemlidir. Fakat aramaya başlamadan önce, cihazların buna farklı farklı isimler koyduğunu bilmeniz gerekir. Mesela Windows işletim sisteminde ararsanız karşınıza “varsayılan ağ geçidi” (default gateway) olarak çıkacaktır. Apple cihazlarında ise bu basit bir şekilde yönlendirici (router) olarak geçer. Diğer cihazlar “ağ geçidi” (gateway) ya da benzer bir isim kullanıyor olabilir.
Windows’ta Yönlendiricinizin IP Adresini Bulma
Bu işlem sahip olduğunuz Android cihazına göre değişiklik gösterebilir ama genel talimatlar şunlardır:
Dikkat: Yönlendiricinizin IP adresini öğrendikten sonra “Kaydet” yerine “İptal”e basmayı unutmayın. Yoksa IP ayarınız “Statik” şeklinde kaydedilir.
Bir internet sitesinin IP adresini bilmek, istediğiniz bir siteyi engellemek ya da site engelleyen yazılımları pas geçmek istediğinizde işinize yarar. Herhangi bir URL’nin IP adresini bulmanın en kolay yollarından biri yukarıdaki ücretsiz IP aracını kullanmaktır. Bunun için “IP adresi ya da Alan Adı” (IP address or Domain Name) kısmına internet sitesini girip “IP Sorgulama”ya (IP Lookup) tıklamanız yeterli.
Eğer bir sitenin IP adresini manuel olarak bulmak istiyorsanız, işte yapmanız gerekenler:
Dikkat: Eğer bu talimatlar sahip olduğunuz eski model Android cihazına uymuyorsa, yönlendiricinin IP adresini bulmakta kullanılan talimatları uygulamayı deneyin. Android’inizin IP adresi “Ağ Geçidi” kısmının üzerinde olabilir
IP adresiniz en basitinden bulunduğunuz ülkeyi, şehri ve posta kodunuzu gösterir. Bu yüzden gördüğünüz reklamları çoğu zaman bulunduğunuz konuma göre alırsınız ve karşınıza başka bir ülkedeki değil, kendi yaşadığınız ülkedeki bir restoranın reklamı çıkar. Tabii IP adresinizin hakkınızda verdiği tek bilgi bununla sınırlı değildir, internette yaptığınız her şeyin IP adresinizle bağlantısı vardır.
İnternet siteleri ve reklamcılar IP adresinizden yalnızca nerede bulunduğunuzu değil, ayrıca internette nereleri ziyaret ettiğinizi de bilmek isterler. Hakkınızdaki bu bilgiyi alırken başvurdukları yollardan biri çerez ve IP izleme teknolojisini kullanarak IP adresinizi tüm internette “takip etmektir.” Tarayıcı alışkanlıklarınızı öğrenerek size ilgilendiğinizi düşündükleri şeylerle ilgili reklam gönderirler. Hatta tüm bu bilgileri başka reklamcılara bile satabilirler.
İSS’niz isminize, tam adresinize ve kredi kartı bilgilerinize sahip olduğundan, daha da fazla bilgiyi bir araya getirebilirler. Tek yapmaları gereken IP adresinizle ilişkili tarayıcı geçmişinize bakmaktır. Bunu yaparak internette yaptığınız her şeyi kimliğinizle eşleştirebilirler. Buna ziyaret ettiğiniz siteler, neler satın aldığınız ve hangi torrent dosyalarını kullandığınız da dâhildir. Hatta bazı ülkelerde (Avustralya, Kanada ve İngiltere gibi) online bilgilerinizi kanunen kaydetmekle hükümlülerdir.
IP adresinizi saklamanın en etkili yollarından biri Sanal Özel Ağ (VPN ya da Virtual Private Network) kullanmaktır. VPN ilk olarak şifreleme adı verilen bir yöntem kullanarak görmek isteyen birine karşı online bilgilerinizi okunamaz bir hâle getirir. İkinci olarak, internet trafiğinizi yönlendirerek kendi sunucularından geçirirler. Bu iki yötem bir arada çalıştığında, başkalarına görülebilir olan tek IP adresi VPN’in IP adresi olur, sizinkisi değil.
IP adresinizi bir VPN’le saklamak yalnızca online bilgilerinizi gizli ve güvende tutmaz, ayrıca başka bir ülkenin IP adresini kullanarak Netflix ve BBC iPlayer gibi konum kısıtlamasına sahip içeriklere erişim sağlar.
Ancak tüm VPN’ler mümkün olan en iyi teknolojiyi kullanıyor diye bir kaide yoktur ve bazıları IP adresinizi gösterebilir. İşte bu yüzden IP sızıntılarına engel olmak için gerekli tüm güvenlik önlemlerini alan bir VPN kullanmak önemlidir.
Bir proxy ile online bilgileriniz gideceğe yere varmadan önce proxy sunucusuna yönlendirilir. Böylece IP adresinizi görmek isteyen kim varsa, gerçek IP adresiniz yerine proxy sunucusunun adresini görür. Ancak proxy sunucuları bilgilerinizi şifrelemez, bu yüzden VPN kadar güvenli değildir.
Tor (The Onion Router) internette anonim kalmanızı sağlayan ve gönüllüler tarafınca işletilen açık kaynaklı bir ağdır. Erişmek için Tor’un internet sitesinden indirilebilen özel Tor tarayıcısını kullanmanız gerekir. Tor, bilgilerinizi Tor ağındaki farklı farklı sunuculardan gönderir ve aynı zamanda birkaç katmanlı şifreleme de ekler. Görünür IP adresiniz kendi IP adresiniz değil, ağdaki bir Tor sunucusu olur.
Bilgileriniz Tor ağında anonim kalsa da, ağ dışındaki tüm aktiviteleriniz İSS’niz tarafından yine de görülür. Bu da İSS’nizin Tor ağına bağlandığınızı görebildiği anlamına gelir. (Buna karşın, Tor sunucusuna bağlandığınız anda artık ne yaptığınızı göremezler.) Şunu du belirtelim, verileriniz gideceği yere varmadan önce birçok sunucudan geçtiği için Tor’da internet çok yavaştır. Tor tarayıcıda bir YouTube videosu izlerseniz, kayda değer bir gecikme ve ara belleğe alma ile karşılaşırsınız.
Ev ağınızın IP adresini gizlemenin en hızlı yollarından biri, trafiğinizi akıllı telefonunuzun mobil ağına yönlendirmektir. Bunun için telefonunuzdan kablosuz bağlantı noktası oluşturmanız gerekir.
Bu yöntem evinizin IP adresini saklasa da bilgilerinizi gizli tutmaz. Verileriniz şifrelenmediği için mobil servis sağlayıcınız ağlarınızdan yaptığınız her şeyi görecektir. Ama eğer evinizin IP adresinin açığa çıktığını düşünüyorsanız bu hızlı bir maskeleme yoludur.
VPN | Proxy | Tor | Mobil Ağ | |
---|---|---|---|---|
IP adresini gizler | ✔️ | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
Tam anonimlik sağlar | ✔️ | |||
Yüksek hızlar | ✔️ | ✔️ | ✔️ | |
Şifreleme ile korunur | ✔️ | ✔️ | ||
Coğrafi engelleri aşar | ✔️ | ✔️ | ✔️ |
Genel IP adresinizi öğrenmenin en hızlı yolu bu sayfadaki IP Sorgulama Aracı’nı kullanmaktır.
Ayrıca cihazınızın özel IP adreslerini öğrenmek için buraya geçebilirsiniz.
IPv4 ve IPv6 çoğu yönden birbirine benzerdir ama konu oyun olunca bir tanesi bariz bir şekilde öne çıkar. IPv6 bağlantısı Xbox’ta çok daha iyi bir oyun deneyimi sunar çünkü IPv4’ten daha hızlıdır. Bu da daha az gecikme demektir! Bunu da birden fazla cihazın bir genel IP adresini paylaştığı ve yavaşlamaya neden olan NAT işlemini (Ağ Adresi Çevirisi ya da Network Address Translation) aradan çıkararak yapar.
Neyse ki, Xbox IPv6 desteği vermekte. Yani İSS’niz IPv6 kullandığı sürece Xbox’a bu adresle bağlanabilirsiniz.
IPv6 daha güvenli ve hızlı olduğu için IPv4’ten daha iyidir.
IPv4 kullandığınızda internet trafiğiniz, aynı anda birden fazla kişinin tek bir IP adresini kullanması durumu olan NAT işleminden geçmek zorundadır, bu da daha yavaş hızlara neden olur. IPv6’nın NAT işleminden geçmesine gerek olmadığından, cihazların doğrudan ve daha etkili bir şekilde internete bağlanmalarını sağlar.
IPv6’nın ayrıca online bilgilerinizi doğrulayan ve şifreleyen gömülü IPSec teknolojisi vardır, bu da siber saldırıları çok zor bir hâle getirir.
IPv6, IPv4’ten birkaç yönden daha iyi olsa da, taşıyıcı ağ ve İSS’ler IPv6’a geçişte biraz yavaş davranıyorlar. Bunun ilk sebebi, IPv6’yı destekleyecek bir ağ altyapısı hazırlamanın pahalıya mal olmasıdır. Yani daha kârlı olduğu sürece İSS’ler IPv4’ten ayrılmayı düşünmeyecektir.
İkinci sebebi ise, İSS’lerin NAT’ı kullanarak birden fazla cihazın tek bir IP adresini kullanmasını sağlayabilmesidir. Bu IPv4 adreslerinin tükenmesi sorununu biraz erteleyeceğinden İSS’lerin IPv6’ya geçmesi için daha az sebebi var demektir.
Genel IP adresinizi değiştirmek (Bu işlem gizlemekten farklıdır) IP adresiniz engellenmişse ya da İSS’niz hızınızı düşürme gibi kısıtlamalar koymuşsa faydalıdır. İşte IP adresinizi kalıcı olarak değiştirmenin iki yolu:
MAC Adresi | IP adresiniz cihazınızın ağ bağlantı kimliği iken MAC adresi onun donanım kimliğidir. Üretim esnasında cihazınıza atanır ve aygıt yazılımının içine kurulur. Hem IP hem de MAC adresi cihazınızı internete bağlamada gereklidir. Yönlendiricinizin cihazınızı tanımlayıp bağlantı kurabilmesi için MAC adresini bilmesi gerekir. Ancak o zaman yönlendiriciniz internete bağlanabilmesi için cihazınıza bir IP adresi atayabilir. IP adresi cihazınızın konumuyla birlikte değişebilse de, MAC adresiniz değişmez. |
Ağ Geçidi/Varsayılan Ağ Geçidi | “Varsayılan Ağ Geçidi” veya “Ağ Geçidi”, yönlendiricinizin özel IP adresinden bahsetmek için kullanılan alternatif terimlerdir. |
Alan Adı | Site alan adı aslında tarayıcıya yazdığımız şeydir (ornek.com). Tamamıyla sayılardan oluşan IP adresinin alfabetik versiyonudur. Hatırlamamızı kolaylaştırır ve anlaması bir numara dizisine göre çok daha kolaydır. |
URL | Örnek Kaynak Konumlayıcı (Uniform Resource Locator) bir internet sitesindeki her sayfayı tanımlaya yarıyan tam addır ve alan adını içinde bulundurur. Örneğin: http://www.ornek.com/hakkinda. |
Alt Ağ Maskesi | Alt ağ maskeleri IP adresini ağ ve ana makine (bireysel cihaz) adreslerine bölmeye yarar. Cihazların doğru ana makineyi bulma ve ağ yoğunluğunu hafifletmeye yardımcı olma gibi birkaç farklı amaca hizmet eder. |
Ana Makine Adı | Yerel ev ağında, “ana makine adı” terimi, tanımlama amacıyla bir cihaza verilen adı belirtmede kullanılır. |
Ayrıca ana makine adı ya da diğr adıyla internet sunucu adı, bir sitenin doğru ağını tanımlayan site URL’sinin parçası için de kullanılır. Mesela “www”, “www.ornek.com” adresinin internet sunucu adıdır. | |
DNS | Alan Adı Sistemi (Domain Name System ya da DNS), bilgisayar ne aradığınızı anlayabilsin diye bir internet sitesinin adını IP adresinin adına çevirmeye yarar. Eğer “www.ornek.com” yazarsanız, DNS onu “111.111.111.111” gibi bir diziye çevirir, böylece cihazınız sizin için doğru sayfayı yükleyebilir. |
WizCase okuyucu destekli bir site olduğundan sitemizdeki linkler aracılığıyla yaptığınız satın alımlardan komisyon alabiliriz. Sitemizden yaptığınız satın alımlar için ek bir ücret ödemezsiniz. Komisyonumuz doğrudan ürün sahibinden gelir. Bazı sağlayıcıların sahibi ana şirketimizdir.
.